2017.12.25 | Yangiliklar
Prezidentimiz tashabbusi bilan umumta’lim maktablarida 10, 11-sinflarning qayta tashkil etilishi yoshlar, ota-onalar va keng jamoatchilikda katta qiziqish uyg’otdi.
Bu ertamiz egalarining bilimli, kasb-hunarli bo’lib ulg’ayishi, ma’naviyati, odob-axloqi, bo’sh vaqtini mazmunli o’tkazishi ustidan mahalla-ko’y va jamoatchilik nazoratining o’rnatilishiga keng imkoniyat yaratdi. O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vaziri o’rinbosari Dilshod Kenjaev muxbirimizga shu haqda so’zlab berdi.
— Xalqimizda “Ilmu hunar elga emas, elga”, degan naql bor. Darhaqiqat, inson kasb-kori, ilmu hunari bilan hayotini farovon, dasturxonini to’kin qiladi, ham el-yurt -taraqqiyotiga hissa qo’shadi, — deydi D. Kenjaev. — Mamlakatimizda ertamiz egalarining zamonaviy ta’lim-tarbiya olishlarini ta’minlash bilan birga, ularning o’z qiziqishlaridan kelib chiqib, kasb-hunar o’rganishlari uchun munosib sharoitlar yaratishga qaratilgan keng ko’lamli ishlar zamirida ana shunday ezgu maqsadlar mujassam. Zero, katta hayotga qadam qo’yayotgan yosh yigit-qiz kasbli, hunarli bo’lsa, kelajakda turmush so’qmoqlarida qoqilmaydi, jamiyatda o’z o’rnini, yo’lini topadi. Shu maqsadda O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 24 oktyabrdagi “Umumiy o’rta ta’lim muassasalarining 10-11-sinflari o’quvchilariga kasbiy ta’lim berishga ixtisoslashgan o’quv-ishlab chiqarish majmualarini tashkil etish chora-tadbirlari to’g’risida”gi qarori qabul qilindi.
Mazkur hujjatga muvofiq, umumiy o’rta ta’lim muassasalarining 10, 11-sinflari o’quvchilari uchun kasbiy ta’limni tashkil etish to’g’risidagi nizom, o’quv-ishlab chiqarish majmualari uchun talab qilinadigan asbob-uskunalar va jihozlar ro’yxati, 2018 — 2020 yillarda o’quv-ishlab chiqarish majmualarini zarur jihozlar bilan ta’minlash dasturi, mazkur majmualar faoliyatini tashkil etishni muvofiqlashtiruvchi kengash tarkibi tasdiqlandi.
Majmualarda yoshlarning kasb-hunar ko’nikmalarini puxta o’zlashtirishini ta’minlash, bu borada “Ustoz — shogird” an’analari, mahalliy hamda xorijiy ilg’or tajribadan foydalanish belgilangan. Jarayonda kasblarning malaka talablari va kasbiy ta’lim berishning metodik ta’minoti takomillashtirib boriladi. Innovatsion-pedagogik hamda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining keng qo’llanilishi kasbiy ta’lim berish sifatini oshirish bilan birga, o’quvchilarning zamon bilan hamqadam bo’lishiga, ularda mustaqil fikr va hayotiy pozitsiyani shakllantirishga xizmat qiladi.
Bu boradagi xayrli ishlar mehnat bozori uchun maxsus hamda chuqurlashtirilgan tayyorgarlik talab etilmaydigan kasblar bo’yicha raqobatbardosh kadrlar tayyorlashning samarali mexanizmlaridan biriga aylanishi, shubhasiz.
O’quv-ishlab chiqarish majmualarini zamon talablariga mos jihozlar bilan ta’minlashga ham alohida e’tibor qaratilmoqda. Bunga O’zbekiston Respublikasi Moliya -vazirligi huzuridagi byudjetdan tashqari Ta’lim va tibbiyot muassasalarining moddiy-texnika bazasini rivojlantirish jamg’armasi, xalqaro hamda xorijiy moliya tashkilotlarining mablag’lari, jumladan, imtiyozli xorijiy kreditlar, jismoniy va yuridik shaxslarning homiylik mablag’lari sarflanadi.
O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida tashkil etiladigan majmualar ushbu ta’lim muassasalarining o’quv binolari, jumladan, sinf xonalari hamda ustaxonalaridan bepul foydalanadi. Ta’lim jarayoniga pedagoglar bilan birga, mohir usta-hunarmandlar ham jalb qilinadi. Ularni moddiy rag’batlantirish va mehnatiga haq to’lash majmua faoliyat yuritayotgan ta’lim muassasasining xarajatlar smetasida nazarda tutilgan mablag’lar hisobidan amalga oshiriladi.
O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi bilan birgalikda o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalaridan olisda joylashgan maktablarda tashkil etiladigan majmualarni kasbiy ta’lim sohasida amaliy-metodik ish tajribasiga ega malakali pedagoglar, ishlab -chiqarish ta’limi ustalari bilan ta’minlash choralarini ko’rayapmiz. Majmualarda o’rgatiladigan kasblar bo’yicha malaka talablari, mashg’ulotlar rejalari hamda dasturlarini ishlab chiqish, ularni muntazam takomillashtirib borish va amaliyotga joriy etish qat’iy nazoratga olingan.
Har yili ish beruvchilar taklifiga asosan, majmualarda o’quvchilarga o’rgatiladigan kasblar ro’yxati mehnat bozori ehtiyojlari asosida qayta ko’rib chiqilib, zarur hollarda ularga o’zgartirish hamda qo’shimchalar kiritib boriladi. Zero, o’quvchilar, ota-onalar va keng jamoatchilikning taklif hamda mulohazalarini inobatga olgan holda, bitiruvchilarga umumiy o’rta ta’lim muassasalarini tugatganlik to’g’risidagi shahodatnoma bilan birga, majmuada o’rgatilgan kasblar bo’yicha diplom berilishi ko’zda tutilmoqda. Bu yoshlarning maktabni tugatgach, ishga joylashishi yoki kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, hunarmandchilik bilan shug’ullanishiga imkon beradi.
Ota-onalardan farzandlari ertalab uydan o’qishga chiqib ketgach, ba’zan nazoratsiz qolayotgani, kollejlarda davomat masalasiga etarlicha e’tibor qaratilmayotgani haqida e’tirozlar bo’lib turadi. Endi dilbandlari ko’z o’ngida, turarjoyiga yaqin atrofdagi maktabda unib-o’sadi. Bundan tashqari, yuqorida qayd etilgan qarorga muvofiq, endilikda tegishli tuman (shahar) xalq ta’limi bo’limi mudirining o’rinbosari va umumiy o’rta ta’lim muassasasi direktori majmualarda kasbiy ta’lim berish jarayonini tashkil qilish uchun o’quvchilar guruhlarini shakllantirish hamda ularning davomati ustidan doimiy nazorat o’rnatishga mas’ul.
Bugungi kunda o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining optimallashtirilishi, ayrimlarida o’quvchilar sonining kamayib ketishi munosabati bilan o’quv binolari, sinf xonalari, texnik vositalar va laboratoriya jihozlarini maktablarga, ixtisoslashtirilgan maktab-internatlarga berish hamda ulardan samarali foydalanishga qaratilgan tadbirlar olib borilmoqda. Zarur o’quv-metodik materiallarni ishlab chiqish va nashr etish ishlari boshlab yuborilgan.
Qoraqalpog’iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar hamda Toshkent shahri hokimliklari tegishli vazirlik va idoralar bilan birga, majmualarda o’rgatiladigan kasblarni hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturlariga muvofiqlashtirish, 2019 yildan boshlab esa bitiruvchilar uchun zarur ish o’rinlari yaratish choralarini ko’rayotgani farzandlarimiz istiqboli yo’lidagi ishlar har tomonlama chuqur o’ylab, puxta hamda rejali asosda amalga oshirilayotganidan dalolatdir. Zotan, yuksak -bilimli, ilmu hunarli, kasb-korli yoshlar — xalqimizning bebaho boyligi, mamlakatimiz taraqqiyotini harakatga keltiruvchi kuchdir.